Phải không nên cấp giấy phép lái xe cho trẻ em trong độ tuổi từ 16 đến 18?

Tiến sĩ Trần Hữu Minh, Chánh văn phòng Ủy ban ATGT quốc gia, đã đưa ra đề xuất trên tại một hội thảo về an toàn giao thông xe máy diễn ra vào đầu tháng 11 năm 2024 tại Hà Nội. Theo Tiến sĩ Minh, ngày càng nhiều trẻ em từ 16 đến 18 tuổi đi xe máy dưới 50 phân khối (đúng theo quy định của pháp luật).

Mặc dù luật quy định rằng các em phải hiểu biết về an toàn giao thông đường bộ trước khi lái xe, nhưng chưa có quy định cụ thể thế nào là “hiểu biết”. Do đó, nhóm trẻ này cần được nhà trường hoặc gia đình trang bị những kỹ năng cơ bản như hiểu biết về tốc độ, quan sát khi chuyển hướng, tránh điểm mù của xe khách, xe tải. Sau đó, các em sẽ được kiểm tra lý thuyết và cấp chứng chỉ giấy phép lái xe.

Khi được hỏi về quan điểm của mình về vấn đề này, chị Trần Thu Trang (từ đường D4, phường Tân Hưng, quận 7, TP. Hồ Chí Minh) bày tỏ sự đồng thuận: “Tôi có một cô con gái mới vào lớp 10, gia đình đã mua cho cháu một chiếc xe máy 49 phân khối để đến trường cách nhà 4 km, trong khi hiện tại không có xe buýt thuận tiện cho lộ trình này.

Chúng tôi đã cho cháu luyện tập lái xe và hướng dẫn những kiến thức cơ bản để di chuyển an toàn. Nếu sau này nhà nước tổ chức thi sát hạch, gia đình dư sức yên tâm hơn”. Còn anh Trương Nghĩa Dũng (sống tại đường Võ Văn Tần, phường Võ Thị Sáu, quận 3) đã kiến nghị: “Tôi chấp nhận chủ trương này và đề xuất rằng chứng chỉ ấy cũng nên áp dụng cho học sinh điều khiển xe đạp điện. Hiện tại, mỗi khi ra đường, tôi luôn cảm thấy hoang mang và lo lắng bởi nhiều em học sinh cấp 3 điều khiển xe đạp điện hoặc xe máy với tốc độ như không có ai xung quanh. Đã có không ít tai nạn xảy ra vì các em chưa trang bị đủ kỹ năng tham gia giao thông với các phương tiện có tốc độ cao như vậy. Việc quản lý là rất cần thiết”.

Theo thông tin từ Phòng Cảnh sát giao thông (PC08) thuộc Công an thành phố Hồ Chí Minh, tình hình học sinh chưa đủ tuổi, không có giấy phép lái xe điều khiển xe máy tới trường, có những hành vi lái xe với tốc độ cao, vượt ẩu, không đội mũ bảo hiểm, không tuân thủ hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông, chở quá số người quy định, và di chuyển hàng ngang trên đường vẫn diễn ra phổ biến.

Chỉ trong 15 ngày đầu triển khai Chỉ thị 31/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về các biện pháp đảm bảo an toàn giao thông cho học sinh và thực hiện đợt cao điểm bảo đảm trật tự an toàn giao thông cho đối tượng học sinh theo chỉ đạo của Cục Cảnh sát giao thông, lực lượng cảnh sát giao thông thành phố Hồ Chí Minh đã phát hiện và xử lý 2.940 trường hợp vi phạm luật giao thông đường bộ liên quan đến lứa tuổi học sinh.

Tuy nhiên, cũng có quan điểm cho rằng cần phải có những tính toán chi tiết hơn để việc thi sát hạch và cấp chứng chỉ cho trẻ từ 16 đến dưới 18 tuổi thực sự phát huy hiệu quả. Theo nhận định của chuyên gia tâm lý Vũ Nguyên Bảo (từ thành phố Hồ Chí Minh), trẻ em trong độ tuổi này thường có xu hướng “bốc đồng” và tâm lý chưa ổn định.

Nếu việc cấp chứng chỉ điều khiển phương tiện giao thông không được thực hiện một cách chặt chẽ, có thể sẽ khiến trẻ “quá tự tin” khi tham gia giao thông, từ đó dẫn đến nguy cơ tai nạn. Ông nhấn mạnh: “Cần xác định rõ các tiêu chí cho quá trình đào tạo và cấp chứng chỉ, không nên xem nhẹ vấn đề này để đảm bảo việc cấp chứng chỉ có hiệu quả thực tiễn cao hơn. Bên cạnh đó, cần tăng cường trách nhiệm của gia đình và nhà trường trong việc quản lý học sinh sử dụng xe máy đi học.”

Vào ngày 1-11 vừa qua, Chính phủ đã phát hành Thông báo số 501/TB-VPCP về kết luận trong cuộc họp rà soát dự thảo các Nghị định hướng dẫn thực hiện Luật Đường bộ 2024; Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024. Theo thông báo, Chính phủ đã đề nghị Bộ Công an tiến hành rà soát kỹ càng các quy định liên quan đến việc bảo đảm trật tự và an toàn giao thông cho các nhóm đối tượng dễ bị tổn thương khi tham gia giao thông, như học sinh, sinh viên, người cao tuổi, và người khuyết tật.

Ngoài ra, các cơ quan có thẩm quyền cần chú ý bổ sung những nội dung quy định về trách nhiệm của gia đình, nhà trường, và các cơ sở giáo dục trong việc quản lý học sinh khi sử dụng phương tiện xe máy tham gia giao thông theo đúng quy định của pháp luật. Hy vọng rằng với những quy định mới phù hợp với thực tiễn này, việc quản lý học sinh khi di chuyển bằng xe máy hoặc xe đạp điện sẽ trở nên chặt chẽ và hiệu quả hơn, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho các em và gia đình, bảo đảm trật tự an toàn cho xã hội.