Thể thao thành tích cao của Hà Nội đã kết thúc năm 2025 với những dấu ấn rõ ràng, thể hiện qua những đóng góp quan trọng cho Đoàn thể thao Việt Nam tại SEA Games 33.
Tuy nhiên, từ những thành công đó để tiến tới mục tiêu giành huy chương vàng ASIAD 2026 hoặc chinh phục tấm vé tham dự Olympic 2028 vẫn là một hành trình đầy thách thức, đòi hỏi sự đầu tư mạnh mẽ, có hệ thống và liên tục hơn.
Kết quả ấn tượng ngoài dự báo
Tại SEA Games 33, thành tích tổng thể của Đoàn Thể thao Việt Nam đã ghi nhận 87 Huy chương vàng (HCV), 81 Huy chương bạc (HCB) và 110 Huy chương đồng (HCĐ), trong đó thể thao Hà Nội đã đóng góp một vai trò đáng kể. Các vận động viên (VĐV) từ Hà Nội đã đạt được 29 HCV, 23 HCB và 27 HCĐ cho Đoàn.
Khi xem xét thành tích vàng của các VĐV Hà Nội, ta có thể nhận thấy đa phần thành tích này đến từ các môn thể thao nằm trong chương trình thi đấu Olympic và ASIAD. Những cá nhân xuất sắc như Đinh Phương Thành (thể dục dụng cụ), Hà Thị Linh (boxing), Nguyễn Xuân Thành (taekwondo), Hoàng Thị Minh Hạnh, Nguyễn Thị Hằng (điền kinh), Phùng Việt Dũng (bắn súng), Cấn Tất Dự, Nguyễn Hữu Định (vật), Đinh Thị Hảo (rowing), Nguyễn Thị Phương, Đinh Thị Hương (karate) tiếp tục chứng tỏ vai trò quan trọng của họ, mang về những tấm Huy chương vàng có giá trị cao về chuyên môn.
Trong các môn thể thao đồng đội, như đội futsal nữ, đội cầu mây nam với nội dung 4 người và đội bóng ném nữ, nguồn lực chủ yếu cũng đến từ những vận động viên trưởng thành từ hệ thống thể thao thành tích cao của Hà Nội.
Chia sẻ về vấn đề này, ông Hoàng Quốc Vinh, Phó Trưởng đoàn Thể thao Việt Nam, Trưởng phòng Thể thao thành tích cao (Cục TDTT Việt Nam), đã nhận định rằng thể thao Hà Nội có sự sâu sắc về chất lượng của các VĐV nhờ vào sự đầu tư bài bản, chuẩn mực về chuyên môn cũng như kỹ năng, chiến thuật. Nhờ vậy, lực lượng VĐV của Thủ đô duy trì được phong độ ổn định trong thời gian dài, qua đó góp phần quan trọng vào thành tích chung của thể thao Việt Nam.
Chờ cú bứt phá từ ASIAD, Olympic
Tại SEA Games, cũng như trong thể thao Việt Nam nói chung, sau mỗi kỳ SEA Games, câu hỏi về việc chinh phục huy chương ở ASIAD hay giành suất tham dự Olympic luôn được đặt ra. Niềm vui khi vượt qua chỉ tiêu huy chương vàng (HCV) dần nhường chỗ cho những lo lắng mới, khi các huấn luyện viên và vận động viên ở Hà Nội phải đối mặt với thách thức làm sao để có thể giành huy chương tại ASIAD 2026 hoặc cạnh tranh một tấm vé dự Olympic 2028. Nhìn vào danh sách các vận động viên Hà Nội đã giành HCV cá nhân hoặc HCV tập thể tại SEA Games 33, không dễ để chỉ ra ai có thể tái hiện thành công như Dương Thúy Vi (wushu) tại ASIAD 2014 hay Bùi Thị Thu Thảo (nhảy xa, điền kinh) ở ASIAD 2018. Họ có thể vẫn tạo ra những “khoảnh khắc vàng” ở SEA Games, nhưng khi bước vào ASIAD, đó lại là một câu chuyện hoàn toàn khác.
Hiện tại, xét về khả năng giành huy chương, đặc biệt là HCV tại ASIAD 2026 (dự kiến diễn ra vào tháng 9 và 10-2026 tại Nhật Bản), thể thao Hà Nội chủ yếu có thể đặt hy vọng vào một số môn thể thao tập thể như karate (biểu diễn quyền) hay cầu mây (nam, nữ) với đội hình 4 người – những môn này từng mang về 2 HCV cho Đoàn Thể thao Việt Nam tại ASIAD 2023.
Để có được vận động viên giành HCV cá nhân tại ASIAD 2026, và xa hơn là ASIAD 2030, hoặc tranh suất dự Olympic 2028, rõ ràng thể thao Hà Nội cần một chiến lược đầu tư mới, mạnh mẽ hơn và lâu dài hơn so với hiện tại. Đó cần phải là những khoản đầu tư có chiều sâu và kế hoạch rõ ràng, tương tự như mô hình mà thể thao Hà Nội đã áp dụng hơn 20 năm trước, gắn liền với dấu ấn của các lãnh đạo ngành như ông Hoàng Vĩnh Giang và ông Nguyễn Đình Lân.
Trong giai đoạn đó, các vận động viên Hà Nội được gửi đi tập huấn dài hạn ở nước ngoài và thường xuyên tham gia thi đấu quốc tế, qua đó tạo nên những thế hệ vận động viên tài năng với “tuổi thọ” nghề nghiệp lâu bền. Ngay tại SEA Games 33, mô hình đầu tư này vẫn hiện hữu với ví dụ như Đinh Phương Thành (thể dục dụng cụ), người đã được đào tạo từ sớm ở Trung Quốc và xuất sắc giành HCV ở nội dung xà kép khi đã 30 tuổi. Tương tự, trong môn bóng bàn, Nguyễn Anh Tú không giành HCV tại SEA Games 33 nhưng vẫn được đánh giá là tay vợt hàng đầu của đội tuyển quốc gia, nhờ có nền tảng chuyên môn vững chắc từ thời gian dài tập huấn tại Trung Quốc mà thành phố Hà Nội đã tạo điều kiện.
Đáng tiếc, lợi thế từng tạo nên bản sắc của thể thao Hà Nội đang dần phai nhạt, kéo theo giảm sút số lượng vận động viên có khả năng cạnh tranh HCV cá nhân ở ASIAD hoặc giành suất tham dự Olympic. Với vị thế hàng đầu cả nước, thể thao Hà Nội không thể bỏ qua chi tiết quan trọng này, đặc biệt khi vẫn đang kỳ vọng tìm kiếm vận động viên đầu tiên giành huy chương ở Olympic.
Do đó, việc vượt chỉ tiêu HCV tại SEA Games 33 là một thành tích đáng ghi nhận, nhưng sẽ có ý nghĩa sâu sắc hơn nếu ngay từ bây giờ, thể thao Hà Nội tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong chiến lược đầu tư lâu dài: gửi vận động viên đi tập huấn ở nước ngoài và tăng cường thi đấu quốc tế thường xuyên, hỗ trợ từ doanh nghiệp cùng gia đình vận động viên. Tất nhiên, đây chỉ là một trong nhiều khía cạnh trong việc đầu tư, bên cạnh chăm sóc y tế, dinh dưỡng và khoa học thể thao không thể thiếu.
Thực tế, chế độ đãi ngộ đối với vận động viên Hà Nội khi giành huy chương quốc tế là khá tốt so với nhiều địa phương khác. Tuy nhiên, việc tạo nền tảng để có thành tích nhằm hưởng chế độ đãi ngộ ấy mới là điều quan trọng nhất vào thời điểm này. Tại SEA Games 33, trong tổng thành tích của Đoàn Thể thao Việt Nam với 87 HCV, 81 HCB và 110 HCĐ, thể thao Hà Nội đã đóng góp một phần đáng kể. Các vận động viên Hà Nội đã giành được 29 HCV, 23 HCB và 27 HCĐ cho Đoàn.
Nhìn vào bảng thành tích của các vận động viên Hà Nội, có thể thấy phần lớn các huy chương đến từ các môn nằm trong chương trình thi đấu Olympic và ASIAD. Những gương mặt điển hình như Đinh Phương Thành (thể dục dụng cụ), Hà Thị Linh (boxing), Nguyễn Xuân Thành (taekwondo), Hoàng Thị Minh Hạnh, Nguyễn Thị Hằng (điền kinh), Phùng Việt Dũng (bắn súng), Cấn Tất Dự, Nguyễn Hữu Định (vật), Đinh Thị Hảo (rowing), Nguyễn Thị Phương, Đinh Thị Hương (karate)… tiếp tục khẳng định vai trò quan trọng, mang về những tấm Huy chương vàng có giá trị chuyên môn cao.
Trong các môn tập thể như đội futsal nữ, đội cầu mây nam với đội hình 4 người hay đội bóng ném nữ, lực lượng chủ chốt cũng chủ yếu là các vận động viên trưởng thành từ hệ thống thể thao thành tích cao của Thủ đô.
Thảo luận về vấn đề này, ông Hoàng Quốc Vinh, Phó Trưởng đoàn Thể thao Việt Nam, Trưởng phòng Thể thao thành tích cao (Cục TDTT Việt Nam), nhận định rằng thể thao Hà Nội sở hữu chất lượng vận động viên sâu sắc nhờ được đầu tư bài bản và chuẩn mực về chuyên môn cũng như chiến thuật. Điều này giúp lực lượng vận động viên của Thủ đô duy trì phong độ ổn định trong thời gian dài, qua đó đóng góp quan trọng cho thành tích chung của thể thao Việt Nam.
